فرم در موسیقی
بنام خدا و با سلام خدمت دوستان گرامی و کاربران عزیز
در این مطلب بطور مختصر و خلاصه در مورد فرم در موسیقی توضیح خواهیم داد
هر کار هنري داراي طرح قالب يا الگويي است که هنرمند محتواي کار خويش را در درون آن جاي مي دهد
در واقع فرم (به مفهوم شکل و هيئت ظاهري يک کار) در برابر محتوا
(يعني موادي که در درون شکل با نظمي ويژه چيده شده )قرار مي گيرد.
هر کار هنري مجموعه‌اي است از تکه خورده ها که هر يک نسبت به ديگري و نیز هر يک نسبت به کل کار پيوندي ويژه دارد.
در بررسي شکل ظاهري يک کار هنري مي‌توان سه عنصر را تشخيص داد
براي ساده کردن موضوع يک گلدان زينتي را در نظر مي گيريم
فرم در موسیقی
1. عنصر تکرار: خط هاي محيطي يک گلدان نسبت به يکديگر متقارن ،هم شکل، همگون ،يا مکمل هستند.
در يک گلدان غير متقارن يا نيمه متقارن نيز اين خطوط نسبت به يکديگر داراي جنبه‌اي همگن یا تکميل کننده هستند.
2. عنصر تنوع: خط هاي محيطي در گستره طول خود مسيرهاي کم و بيش گوناگوني را مي‌پيمايند
هرچند در غالب حالتها در فاصله خويش نسبت به خط محوري قرينه اند، منحني سطح دهانه يا ته گلدان
نسبت به خط هاي محيطي،زاويه ای عمودي يا غيرعمودی دارند.
3.عنصر وحدت:تنوع ها آنچنان گسيخته از هم نيست که در هيئت ظاهري و کلي گلدان ناهمگوني به وجود آورد.
از اين گذشته، هر تکه از شکل گلدان ،مثلاً دسته آن با هيئت کلي اش متناسب است،
به گونه اي که اگر دسته اين گلدان را با دسته گلدان ديگر عوض کنيم
به احتمال قوي به فرم هر دو گلدان خدشه وارد کرده‌ايم .
هر گاه از فرم در موسيقي صحبت مي شود بسته به آنکه منظور( بحث فرم در موسيقي )يا (فرم هاي موسيقي) باشد
معنی هاي کم و بيش متفاوتي از آن برمي‌آيد.
فرم در موسیقی
در بررسي بحث فرم بايد گفت که موسيقي مجموعه‌اي از صداهاي بر روي هم تلمبار شده نيست،
بلکه از عامل هاي منظم و هدفدار اي متشکل است که در مجموع روابطي دقيق و ظريف و گاه پنهاني با هم دارند
و به ياري يکديگر هدف ويژه‌اي را دنبال مي‌کنند
يعني هر يک سهمي در نزديک کردن موسيقي به هدف آهنگساز بر عهده مي گيرند
در اين مفهوم، فرم با خود موسيقي چنان عجين شده و جدا ناشدني است که حقيقتاً نمي توان
يکي را بي حضور ديگري بازشناخت.
حتي در يک جمله ساده موسيقي عوامل ريتم، الگوي ریتم،فاصله ها، روابط زير و بمي صدا ها ،بافت، و در يک کلام فرم،
همه با هم قابل احساس اند.
فرم در موسیقی
فرم هاي موسيقي ،مانند فرمهاي شعر( دوبيتي، غزل ،چهارپاره ،قصيده و غيره)
در حقيقت شکل هاي ساختماني کل قطعه هستند.
به بياني دقيق‌تر،هر فرم موسيقي الگوي ساختماني يک قطعه موسيقي است
که بي شباهت به نقشه يک ساختمان نيست.
براي آشنايي با فرم هاي موسيقي بايد به کتاب‌هاي تخصصي نگاه کرد.
برخی از فرمهای موسیقی کلاسیک در زیر آمده است.
سونات.فوگ.پرلود.انوانسیون.روندو.کانون.مس.کنسرتو.سوئیت.سمفونی.
اتود.واریاسیون.کانتات.اپرا.منوئه.راپسودی.نوکتورن.اتود
برگرفته از کتاب تئوری بنیادی موسیقی نوشته پرویز منصوری و ویکی پدیا
