بنام خدا
با درود خدمت دوستان عزیز و کاربران گرامی
در این پست در مورد ویژگی های سازهای ارف و تاثیر آن در آموزش موسیقی به
کودکان استثنایی صحبت خواهیم کرد
ساز هاي طراحي شده توسط کارل ارف براي آموزش موسيقي به کودکان استثنايي بسيار مفيد است
و آموزش را تسهيل و تصريح مي‌کند اينک به مهمترين خصايص فيزيکي و تاثيرات رواني اين ساز ها اشاره مي کنيم
اندازه هاي گوناگون:
اين سازها در اندازه‌هاي مختلف و متنوع مورد استفاده کودکان سه سال به بالا قرار مي گيرند.
بزرگي و کوچکي سازها بر حسب صدادهي آنها طراحي شده و ارتباط مستقيمي با سن کودکان و
بزرگي و کوچکي جثه آنها ندارد اما کودکان استثنايي مي‌توانند بر حسب توانايي و اندازه دستها از سازهاي مخصوصي
که با جثه و حرکات آن ها هماهنگي بيشتري دارد استفاده کنند.
ویژگی های سازهای ارف
سادگي و تسلط حسي در نواختن:
ارتباط با سازهاي ملوديک ارف به سادگي صورت مي پذيرد .مضراب ها به راحتي در دست هاي کودکان جاي مي‌گيرند
کودک با نگاه مسلط بر ساز، حرکت روان مضراب ها و جابجايي سريع و ساده دستها بر ساز عمل مي‌کند،
به طوري که در هنگام نواختن ،تمام وجود خود را در تکوين و اجراي حرکات سهیم مي داند.
ايجاد احساس بارز خود اتکايي و مشاهده عمليات شخصي از امتيازات برجسته نواختن اين گروه سازها است.
در نواختن سازهاي ارف هيچ‌گونه پيچيدگي وجود ندارد و کودکان به راحتي مي‌توانند به تمرين بپردازند و به نتيجه برسند
مگر در مواردي که تمرين‌هايي پيشرفته طراحي شود.
تيغه هاي چوبي و فلزي پهن در اندازه هاي بزرگ و کوچک به راحتي در مقابل چشم و دست کودک قرار مي گیرند
و اصوات زيباي زنگ دار و يا مقطع با زير و بمي مختلف به آساني تمرکز و توجه کودک را به سوي خود جلب مي کنند
و او را به نواختن علاقه‌مند مي‌سازند .
صدادهي شفاف و دلنشين تيغه ها پس از چند جلسه تمرين توسط کودکان به صورت تقويت و پاسخي مثبت
آنها را به تمرين بيشتر و نواختن ترغيب مي‌کند.
آنچه یادگیری کودکان را بدون احساس خستگی تسریع می نماید ارتباط راحت با سازها و دستیابی ساده
به صدای مطلوب آنهاست.
کودکان استثنایی با نواختن تیغه‌های زایلوفون بعد از دو سه جلسه تمرین صدای مطلوب را می‌شنوند.
مهمترین امتیاز حسی حرکتی سازهای ارف به‌کارگیری حرکت، دیدن ،شنیدن، و در مواردی لمس کردن است
که حواس کودک را هماهنگ و متمرکز می سازد.
ویژگی های سازهای ارف
صدای استاندارد و دقیق:
سازهای ملودیک ارف مانند: زایلوفون ،متالوفون، بلز و بعضی از تیمپانی ها دارای نت و کوک ثابتی هستند
در ساخت آنها میزان فرکانس مربوط به صدای نت ها کاملاً رعایت شده است گوش کودک را درست تربیت می کنند
و با صدای دقیق نت ها آشنا می سازند.
بدین ترتیب کودک برای رسیدن به صدای درست و مطلوب بر خلاف سازهای کلاسیک و ملی مانند
ویولون ،فلوت، گیتار، سه‌تار، سنتور و غیره نیازمند تلاش زیادی نیست.
کوک ثابت:
سازهای آهنگین یا ملودیک تیغه های چوبی و فلزی دارند و هر تیغه به گونه ای تراشیده شده است
که فرکانس مخصوص آن ،نتی خاص را به وجود می آورد به طوری که هر تیغه صدای ثابت یک نت را دارد.
این امر آموزش موسیقی به کودکان زیر هفت سال را آسان می سازد.
اگر نت های هر تیغه تغییر می‌کرد، درک مفهوم آن برای کودکان مشکل تر بود و از سوی دیگر مسائلی چون کوک کردن،
در رفتن کوک و بد صدایی حاصل از ناکوکی ایجاد می شد.
علیرغم ثابت بودن نت ها، تیغه ها قابل جابجایی اند. این جابجایی با حذف و کم کردن تیغه ها در آموزش کودکان
سه الی چهار ساله مفید است.
برای مثال گاه تنها با دو تیغه زایلوفون و با برداشتن تیغه های دیگر می توان تمرین های ساده ای را که متناسب
با دامنه تمرکز و توانایی آنهاست طراحی کرد.
کم‌کردن تیغه ها برای کودکانی که نقیصه حسی حرکتی از جمله معلولیت
و یا مشکل بینایی دارند بسیار حائز اهمیت است.
ویژگی های سازهای ارف
ساختن و خلاقیت :
سادگی سازهای ارف در به صدا در به صدا درآوردن تیغه ها و ترکیب نت های آنها با همدیگر به کودکان امکان می‌دهد
تا با ترکیب نت ها و تسلسل و تناوب آن ها جمله های کوتاه و ابتدایی بسازند و در ساختن قطعات کوچک
تجربیاتی کسب کنند و به فعالیت‌های خود اعتماد بیشتری ببخشند و با نشان دادن مراحلی که می تواند
آهنگ کوچکی را به وجود آورد نیز الگوهایی در اختیار کودکان قرار می دهند.
گروه نوازی:
این سازها از نظر فیزیکی مستعد گروه نوازی هستند.
هر سازی بمانند رنگی مطلوب و زیبا در نقاشی آهنگ جلوه گر می شود.
ساز آرایی آن ها حتی در کوچک ترین قطعات توجه کودکان را به خود جلب می کند و صدای مطبوع و دل انگیز آنها
میل به کارگروهی را برمی‌انگیزد.
استعداد ترکیب ساز ها در اشکال گوناگون عامل مهم در افزایش پشتکار کودکان است.
