آموزش نت خوانی
یکی از مهمترین نکات برای نواختن هر ساز، توانایی خواندن نت های موسیقی است. نت خوانی به سلفژ نیز معروف است و تاریخچه آن به قرن 11 میلادی بر می گردد. آموزش نت خوانی، فهم افراد را در تئوری موسیقی افزایش داده و علاوه بر این به درک بهتر قطعات موسیقی کمک بزرگی به نوازندگان می کند.
در حقیقت می توان گفت نت الفبای موسیقی بوده و یادگیری موسیقی به طور اصولی بدون آموزش نت خوانی امکان پذیر نیست. نت نوعی نشانه برای بیان صدای موسیقیایی بوده و بیان کننده زیر و بمی و همچنین میزان کشش یک صدا می باشد.
نت های موسیقی به روی خطوطی به نام خطوط حامل قرار می گیرند که این خطوط شامل 5 خط همراه با 4 فاصله می باشند. دایره زنگی در این مقاله خوانندگان را با نت های موسیقی آشنا کرده و سپس نت خوانی را به بهترین روش به آنها آموزش می دهد.
معرفی نت های موسیقی و خطوط حامل
هفت عدد نت در موسیقی وجود دارد که این نت ها در دو حالت زیر و بم و با علائم مختلف مشخص می شوند. نت های موسیقی و تمام علائم و نشانه های آنها زمانی معنی پیدا می کنند که روی خطوط حامل نوشته شوند.
خطوط حامل در دفترهای مخصوص آموزش نت خوانی در چند ردیف و پشت سر هم و با فاصله های مشخص کشیده می شوند. نت های موسیقی در بین خطوط و همچنین روی خطوط نوشته می شوند و عبارتند از دو؛ ر؛ می؛ فا؛ سل؛ لا و سی. یکی از مهمترین علامت هایی که بر روی خطوط حامل نوشته یا کشیده می شود،
کلید است. کلید نشان دهنده این است که خطوط و فواصلی که روی نت های موسیقی هستند، با چه نت هایی برابر هستند. کلید موسیقی در ابتدای هر قطعه موسیقی رسم می شود و به طور کلی در موسیقی سه کلید سل، دو و فا وجود دارد.
کلید سل
کلید سل که کلید تریبل هم نامیده می شود، به روی دومین خط از خطوط حامل قرار می گیرد. شروع کلید سل از روی دومین خط حامل بوده و نشان دهنده این است که نت سل روی خط دوم قرار دارد. کلید سل برای سازهایی از جمله ویولون،سازهای خانواده ساکسیفون، ترومپت، گیتار و … که صدای آنها نسبتاً زیر است، استفاده می شود.
گاهی اوقات کلید سل برای نت های خیلی بالا به کار برده می شود. کلید سل برای صداهای آلتو، کنتر آلتو، سوپرانو، متسو سوپرانو و تنور مورد استفاده قرار می گیرد. دلیل نام گذاری این کلید به نام سل به این دلیل است که به دور خط نت سل یک دایره کشیده می شود.
نت هایی که در کلید سل بر روی خطوط حامل نواخته می شوند، به ترتیب از پایین به بالا D ، B، G، E و F هستند و نت های بین خطوط از پایین به بالا C، A، F و E می باشند.
کلید فا
کلید فا به روی چهارمین خط حامل که کلید باس نیز نامیده می شود، قرار می گیرد. سازهای مانند ویولنسل،کنترباس، ترومبون، باریتون و … مناسب برای نواختن کلید فا هستند.
کلید دو
بیشتر قطعات موسیقی در کلیدهای سل و فا نواخته می شوند ولی با این وجود برخی از قطعات نیز در کلید دو (C ) نواخته می شوند. کلید دو متحرک بوده و این قابلیت را دارد که در بخش هایی از جمله سوپرانو، باریتون، تنور، آلتو و متسو سوپرانو قرار بگیرد. کلید دو در هر کدام از خطوط حامل که قرار بگیرد آن نت، نت دو میانی می شود.
شکل نت ها در آموزش نت خوانی
برای شکل گیری هر کدام از قطعات موسیقی، صدای هر نت در هر میزان باید به اندازه مشخصی ادامه داشته باشد. علاوه بر این در لا به لای این نت ها در فواصل زمانی معین، سکوت وجود دارد. سکوت در آموزش نت خوانی به این معنی است که در این فواصل زمانی هیچ نتی نواخته نمی شود.
به طور کلی برای نشان دادن مدت زمان کشش نت ها و سکوتی که بین آنها وجود دارد، علائم مختلفی وجود دارد. دایره زنگی در این مقاله برای آموزش نت خوانی این علائم و نشانه ها را به خوانندگان آموزش می دهد.
نت گرد یا کامل
نت گرد به شکل یه دایره در خطوط حامل نشان داده می شود و در میزان چهار چهارم به مقدار چهار ضرب کشیده می شود. در حقیقت می توان گفت نت گرد واحد مبنایی برای نت های دیگر است و میزان کشش سایر نت ها با توجه به این نت سنجیده می شود.
سکوت گرد یا سکوت کامل
این نت به شکل یک مستطیل سیاه رنگ نشان داده می شود و از خط حامل دوم به طرف پایین آویزان است. این نت از لحاظ ارزش زمانی با نت گرد معادل می باشد. در بعضی مواقع سکوت گرد به معنای سکوت در کل میزان است حتی اگر نت گردبه معنای این میزان کشش نباشد.
به عنوان مثال در میزان سه چهارم نمی توان از نت گرد استفاده کرد زیرا نت گرد برای یک میزان بزرگ است. با این حال گاهی اوقات برای نشان دادن سکوت در کل میزان از سکوت گرد استفاده می شود.
نت سفید یا نت یک دوم
نت سفید از نظر ارزش زمانی، یک دوم نت گرد می باشد. نت سفید به شکل یک دایره و یک خط راست در خطوط حامل کشیده می شود. این خط راست در سمت راست به طرف بالا یا در سمت چپ به طرف پایین کشیده می شود.
در یک میزان چهار چهارم، صدای نت سفید به اندازه دو ضرب است. سکوت سفید نیز یک مستطیل سیاه رنگ است که روی خط حامل سوم قرار می گیرد و ارزش زمانی آن به اندازه نت سفید است.
نت سیاه یا یک چهارم
نت سیاه از نظر ارزش زمانی، یک چهارم نت گرد است. این نت به شکل یک دایره مشکی تو پر است و یک خط مستقیم از یک سمت آن به سمت دیگر کشیده می شود.
نت چنگ
نت چنگ از نظر ارزش زمانی یک هشتم نت گرد می باشد. این نت ظاهری شبیه به نت سیاه دارد با این تفاوت که در انتهای آن یک پرچم قرار دارد. برای وصل کردن دو یا بیش از دو نت چنگ به یکدیگر از یک خط افقی استفاده می شود که این خط نت ها را از بالا یا از پایین به یکدیگر وصل می کند.
نت دولا چنگ
ارزش زمانی این نت یک ششم نت گرد بوده و معادل یک چهارم می باشد. شکل ظاهری نت دولا چنگ شبیه به نت چنگ است ولی در انتهای این نت دو پرچم وجود دارد که به وسیله یک خط افقی موازی به یکدیگر وصل شده اند.
جمع بندی
بهتر است افراد برای یادگیری بهتر نت خوانی از فردی که در این زمینه از تجربه کافی برخوردار است، کمک بگیرند. در نت خوانی به نواخته شدن دو یا چند نت به طور همزمان کورد یا آکورد گفته می شود و برای نشان دادن یک کورد، نت ها به صورت ستونی و به روی یکدیگر به روی خطوط حامل نشان داده می شوند.
در صورتی که دو نت توسط یک کمان به یکدیگر وصل شده باشند، این خط خمیده خط اتصال نامیده می شود. دایره زنگی در این مقاله با معرفی نت ها و شکل ظاهری آنها، علاقه مندان به موسیقی را تا حدی با آموزش نت خوانی آشنا کرد.
آکورد و آرپژ
ویدئو مربوط به این مطلب
